De laatste jaren werd hard gewerkt aan het terugdringen van de papieren belastingaangifte en het stimuleren van de aangifte via elektronische weg (tax-on-web). Toch zijn er enkele hobbels in het parcours.

Een belangrijke doelgroep voor deze vereenvoudiging betreft gepensioneerden, van wie de fiscus meent dat ze een eenvoudige fiscale situatie hebben en dat men reeds over alle relevante informatie (voornamelijk pensioeninkomsten) beschikt. Dit laat de administratie toe de aangifte te vervangen door een vooringevuld taxatiedocument, dat enkel nog door de belastingplichtige moet gecontroleerd worden.

Een voor de hand liggend zwak punt van de vereenvoudigde aangifte is gelegen in de vaststelling dat dit document door de belastingdiensten zelf wordt samengesteld en dat hierdoor een vrees zou kunnen ontstaan dat de belangen van de belastingbetaler (onder meer om niet nodeloos teveel belasting te betalen) niet optimaal behartigd worden.

Dit is intussen ook gebleken voor gezinnen waar het afgelopen jaar een huwelijkspartner is komen te overlijden. Voor een jaar van overlijden bestaat er een keuzemogelijkheid om twee aangiftes in te dienen (apart per echtgenoot – telkens als fiscale alleenstaande) dan wel om een gezamenlijke aangifte te doen als gehuwden. Bij een ééninkomensgezin is deze laatste optie meestal de meest voordelige omwille van het gunstige regime van het huwelijksquotiënt (een deel van partner A wordt fiscaal overgeheveld naar partner B, zodat het aan lagere  tarieven belast wordt).

In juni 2012 is gebleken dat de fiscus in voorkomend geval standaard de afzonderlijke aangifte voorstelt, wat tot een behoorlijk belastingnadeel (enkele duizenden Euro) aanleiding geeft voor de belastingplichtige (bron: De Standaard 12 juni 2012). Het is dan ook de boodschap om het taxatievoorstel nauwgezet te (laten) verifiëren en de nodige correcties aan te vragen.

Vanaf aanslagjaar 2013 komt er een nieuwe moeilijkheid bij. De belastingplichtigen zullen immers verplicht worden om opnieuw hun roerende inkomsten (interesten en dividenden) aan te beginnen geven. Deze regeling doorkruist drastisch de plannen om de aangifteplicht te vereenvoudigen. Gezien ook gepensioneerden vaak roerende inkomsten ontvangen zal de procedure van de vereenvoudigde aangifte volgend jaar vermoedelijk verder onder druk komen te staan.

Jan Lambrechts